We kunnen er niet omheen: de wereld is in de ban van het coronavirus. Ook wij zullen er deze maand op ingaan, want uit een internationaal onderzoek is gebleken dat een derde van de patiënten met een zware vorm van Covid-19 trombose, embolieën en/of infarct(en) krijgt (bron 1)
Terug naar het begin. In maart 2020 werd bekend dat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) COVID-19 verklaarde tot een pandemie: een epidemie die zich geografisch wijd verspreid en een grote regio of zelfs de hele wereld betreft. Twee maanden later waren meer dan honderd landen getroffen door het virus en het aantal besmette personen, patiënten en overleden personen namen iedere dag toe.
Eind juni 2020 verklaarde de WHO dat wereldwijd negen miljoen personen besmet waren met het virus, waarvan er bijna 480,000 personen overleden waren. Europa en Amerika waren op dat moment de zwaarst getroffen continenten. Het virus bleek op dat moment twee varianten te hebben, waarvan de ene variant wereldwijd aangetroffen werd en de andere variant met name in Amerika en Azië. Het is onduidelijk of de ernst en de uitkomst van de ziekte te maken heeft met de variant.
Uit een internationale studie bleek dat een derde van de patiënten met een zware vorm van Covid-19 trombose, embolieën en/of infarcten ontwikkelt. Uit een Italiaanse studie (juli 2020) bleek dat van de 388 onderzochte patiënten 16% uiteindelijk op de intensive care terecht kwam (bron 2). Van de patiënten die op een normale afdeling lagen, kreeg 7% een trombo-embolische gebeurtenis (hieronder valt diep-veneuze trombose, pulmonaire embolie en trombose in de vena (bron 3)). Onder de patiënten die op de intensive care lagen, was dat 28%.
Trombose en corona in Nederland
Volgens de Trombosestichting krijgt 49% van de IC-patiënten met het coronavirus longembolieën of een andere trombose (bron 4). Om antwoorden te krijgen, initieerde de stichting in maart 2020 de Dutch Covid & Thrombosis Coalition (DCTC) waarin verschillende onderzoeksgroepen samenwerken. Internist-hematoloog Marieke Kruip is hierbij projectleider. Het onderzoek gaat met name over twee vragen: waarom heb je bij corona meer risico op trombose en hoe behandel of voorkom je het?
Stollingsexperts onderzoeken de stollingseiwitten in het bloed van patiënten met Covid-19. Wat tot nu toe bekend is, is dat die stollingseiwitten zogenoemde fibrinedraden maken, die in de longen voor stolsels kunnen zorgen. Er wordt nog onderzocht hoe dit precies in zijn werking gaat.
Kruip vindt het belangrijk om goed in kaart te krijgen wie extra risico loopt op trombose. Volgens haar krijg je trombose bijna nooit door één oorzaak, maar door een opeenstapeling van factoren. Waarschijnlijk geldt dat ook bij trombose door corona. Uit de eerste gegevens blijkt dat met name ernstig zieke patiënten met Covid-10 op de IC een hoog trombose risico lopen. Bij mensen op de normale afdeling en bij mensen die thuis kunnen uitzieken is die relatie veel onduidelijker. Tijdens de tweede golf dachten verpleegkundigen en artsen dat de patiënten met Covid-19 minder vaak trombose ontwikkelden dan in de eerste golf, maar dat bleek na onderzoek helaas niet zo te zijn. (bron 5) De sterfte was wél lager, waarschijnlijk doordat men nu beter weet hoe men de patiënten moet behandelen.
Het corona vaccin
Sinds het begin van het nieuwe jaar staat vaccineren hoog op de agenda. Dat merkt ook de Trombosestichting, want zij ontvangen veel vragen: over de verschillende vaccins, het gebruik van antistollingsmedicatie en trombose. Voor meer informatie hierover, kun je het beste hier klikken.